Gmina Nowa Ruda: niebawem NUK nie będzie już odbierał śmieci od mieszkańców

Tylko do 14 lutego odpady w Gminie Nowa Ruda będzie odbierał NUK. Od 15 lutego zadanie to przejmuje spółka Alba Dolny Śląsk.

Alba Dolny Śląsk Sp. z o.o. z siedzibą w Wałbrzychu przy ul. Piasta 16, wchodzi w skład międzynarodowej Grupy Alba, która jest jednym ze światowych liderów branży gospodarki odpadami i recyklingu, ochrony środowiska oraz handlu surowcami wtórnymi. Grupa Alba działa w obszarach związanych z powstawaniem odpadów, zarówno w procesie produkcyjnym, jak i w życiu codziennym, m.in. we Wrocławiu, Wałbrzychu, Chorzowie, Dąbrowie Górniczej, Zabrzu oraz wielu innych miastach i gminach.

Noworudzkie Usługi Komunalne Spółka z o. o. powstała w październiku 2000 roku wskutek wyodrębnienia i przekształcenia byłego Działu Urządzeń Komunalnych i Transportu zakładu budżetowego dwóch gmin noworudzkich – ZGKiM-u. Właścicielami Spółki są: Gmina Miejska Nowa Ruda i Gmina Wiejska Nowa Ruda. Zarząd Spółki jest jednoosobowy. Od 06 sierpnia 2007 r. funkcję Prezesa Zarządu pełni Grzegorz Kuzak.

Gmina Wiejska Nowa Ruda nadal pozostaje udziałowcem spółki NUK. Mimo, iż nie będziemy świadczyć usług na rzecz mieszkańców Gminy Nowa Ruda od 15 lutego do końca bieżącego roku, to nadal nie zmieniają się właściciele naszej spółki. Gmina Nowa Ruda posiada w dalszym ciągu niespełna 30% udziałów. Nie ukrywam, że chcieliśmy współpracować w trybie "in house", jak większość spółek w Polsce, czyli formy bezprzetargowej, gdzie siadamy do rozmów i podejmujemy współpracę na podstawie ustaleń. Pani wójt Gminy Nowa Ruda miała tutaj inne zdanie i wykonawcę odbioru śmieci postanowiła rozstrzygać za pomocą przetargów. Z mojego punktu widzenia startowanie co roku do przetargu jest dalece ryzykowne i stanowi wielkie zagrożenie. Utrzymanie statusu, pracowników i tego co się ma jest ciężkie. Funkcjonowanie w pandemii jest również bardzo trudne.

Faktycznie, polskie prawo dotyczące przetargów, zmusza przede wszystkim do wyboru najtańszej oferty. Mogłoby się zdarzyć tak, że po ogłoszeniu przetargu, zarówno przez miasto Nowa Ruda jak i gminę wiejską Nowa Ruda, wśród oferentów znalazłby się podmiot, który niską ceną, a niekoniecznie dobrą jakością usług, czy odpowiednim dla mieszkańców terminarzem odbiorów śmieci, zmusiłby włodarzy do wyboru kogoś innego pozostawiając NUK z niczym, możliwe, że w takiej sytuacji, zmuszając do likwidacji spółki.

Wykonujemy w znacznie szerszym zakresie usługi komunalne na rzecz miasta niż gminy wiejskiej: oznakowanie pionowe i poziome dróg, segregację odpadów, usługi w zakresie zieleni miejskiej, usługi letniego i zimowego utrzymania ulic i placów oraz zbieranie, transport i unieszkodliwianie odpadów komunalnych stałych - mówi prezes Kuzak. Dlatego dla bytu spółki i jej funkcjonowania, z mojego punktu widzenia, startowanie co roku w przetargach jest to wielkie zagrożenie. Dla mnie dużo bardziej atrakcyjną formą jest wspomniana "in house".

Jak wspomniałem, do 14 lutego br. NUK nadal obsługuje mieszkańców gminy wiejskiej Nowa Ruda. Oczywiście, co pragnę podkreślić, żeby nie było nieporozumień, dla mieszkańców MIASTA Nowa Ruda (Centrum, Słupiec, Drogosław) nie zmienia się nic, może oprócz ceny wywozu za śmieci. W chwili obecnej podstawową kwotą za wywóz odpadów segregowanych mieszkańcy miasta i wspomnianych dzielnic płacą 35 zł/os. a niebawem będą płacić 38 zł/os. Tymczasem mieszkańcy gminy wiejskiej Nowa Ruda płacą po 32 zł od osoby i jest wysoce prawdopodobne, choć na 100% nikt tego mi jeszcze nie potwierdził, ta cena się nie zmieni w tym roku. W mieście, czego brakuje mi mimo wszystko w gminie wiejskiej, jest jednak 50% rabat dla posiadaczy Kary Dużej Rodziny i to się chwali.

Nie jesteśmy firmą najdroższą i potrafimy konkurować z innymi, czego przykładem są wygrane przetargi, niemniej jeżeli chodzi o gminę wiejską Nowa Ruda, to w październiku 2021 r. wystartowaliśmy w przetargu. Tylko my złożyliśmy ofertę, ale przetarg został unieważniony ponieważ nasza oferta przewyższała zakładany przez gminę wiejską Nowa Ruda budżet na ten cel - wyjaśnia Grzegorz Kuzak.

Faktycznie przeprowadzono dwa postępowania na "Odbiór i zagospodarowanie odpadów z terenu Gminy Nowa Ruda". Pierwsze ogłoszone 20 października 2021 r. zostało unieważnione. Powodem unieważnienia postępowania był brak zabezpieczonych środków w budżecie gminy w wysokości złożonej oferty. Ofertę złożyła sp. z o.o. Noworudzkie Usługi Komunalne na kwotę 4 milionów 501 tysięcy 388 zł i 58 groszy. Drugie postępowanie zostało ogłoszone 27 grudnia 2021 r. W ramach tego postępowania zgłoszono jedną ofertę. Ofertę złożyła firma Alba - Dolny Śląsk na kwotę 3 milionów 713 tysięcy 672 zł i 56 groszy. Jak widać, była ona tańsza o przeszło 787 tysięcy zł, co jest sumą niebagatelną dla każdej gminy. Oba te postępowania dotyczyły odbioru odpadów komunalnych z terenu gminy wiejskiej Nowa Ruda w okresie od 15 lutego do 31 grudnia 2022 r.

Zostaliśmy poproszeni na negocjacje przez władze gminy wiejskiej Nowa Ruda, aby od stycznia do 14 lutego br. świadczyć usługi na terenie tejże gminy. Dogadaliśmy się w tej sprawie i usługi świadczymy zgodnie z tym porozumieniem - dodaje prezes NUKu. Do drugiego przetargu nie wystartowaliśmy. Interesują nas bowiem dłuższe umowy współpracy, najlepiej 3-letnie, które pozwolą nam na większy rozwój spółki w zakresie usług komunalnych.

Faktem jest, że gmina wiejska Nowa Ruda nie przestaje być współwłaścicielem spółki NUK i zastanawia mnie co będzie, jeśli w ferworze dzisiejszej szalejącej inflacji i podwyżek budżet za rok 2022 zamknie się, mimo starań zarządu, pod kreską, to przecież zgodnie prawem, gmina wiejska Nowa Ruda proporcjonalnie do posiadanych udziałów, będzie musiała załatać z własnej, gminnej, kieszeni taką potencjalnie możliwą przecież dziurę budżetową, nieprawdaż?

Akurat o tym jeszcze nie dyskutowaliśmy. My wszystko robimy, żeby nie było strat. Niestety niestabilna sytuacja w kraju i za granicą powoduje, że trudno jest zaplanować dzisiaj wydatki, które mogą później nie mieć pokrycia. Niemniej w połowie roku jest zamknięcie poprzedniego roku i wówczas właściciele spółki decydują co zrobić z zyskiem czy ewentualnie stratą. Na razie nie ma z tym kłopotu. Firma domyka się finansowo - zapewnia prezes Grzegorz Kuzak.

Warto wspomnieć, że firma Alba Dolny Śląsk, nowy operator odbioru odpadów w gminie wiejskiej Nowa Ruda, świadczyła również swoje usługi dla Wałbrzycha, ale prezydent tego miasta, Roman Szełemej, zrezygnował z tych usług na rzecz Miejskiego Zakładu Usług Komunalnych w Wałbrzychu. Czyli jakby odwrotnie? Taką decyzję w Wałbrzychu podjęto w ubiegłym roku. Zapowiedziano, że miasto kupi nowe śmieciarki i oznakowane pojemniki. W śmieciarkach planowano montaż kamer, aby sprawdzać, czy mieszkańcy segregują śmieci. Kamery miały się również pojawić w wielu miejscach przy kontenerach na odpady aby również zapobiegać podrzucaniu odpadów. Trochę to dla mnie kosmos bo już sobie wyobrażam przyszłość z wszechobecnymi kamerami! Niemniej można powiedzieć, że w tej sytuacji, dla co prawda "potentata" śmieciowego (przynajmniej w porównaniu z NUK) gmina wiejska stała się swoistym spadochronem. "Alba" nie będzie musiała robić wielkiej rewolucji, bo znaczną część sprzętu i pracowników może przenieś z Wałbrzycha na nowy teren działania, jakim jest gmina wiejska Nowa Ruda. Czy wobec zakończenia współpracy gminy wiejskiej Nowa Ruda ze spółką NUK prezes Grzegorz Kuzak zmuszony jest do restrukturyzacji firmy i zwolnień pracowników?

W obecnej sytuacji mamy problemy kadrowe, wręcz braki kadrowe i to nie tylko u nas, dlatego zrobimy tutaj przesunięcia. Zmuszony jestem zrezygnować z umów - zleceń. Mam jednak wartościowych pracowników, m.in. kierowców i ładowaczy, z których nie zamierzam rezygnować. Długo szukałem kierowców z odpowiednimi uprawnieniami i dzisiaj jest ciężko takich znaleźć. Na pewno będziemy stosować takie rozwiązania, aby te osoby odpowiednio zagospodarować - gwarantuje prezes Kuzak.

Nie jest chyba żadną tajemnicą, że władze gminy wiejskiej w Nowej Rudzie, od kilku lat były niezadowolone ze współpracy jako współwłaściciele NUKu i ten "rozwód" dojrzewał powoli aczkolwiek jednoznacznie, do teraz.

Spółka NUK nie przystąpiła do drugiego przetargu, co uważam za działanie na szkodę spółki. Firma Alba Dolny Śląsk jako jedyna wystartowała w tym przetargu i zaproponowała znacznie niższą cenę niż NUK. To ważne dla wszystkich mieszkańców. Nowa firma stopniowo będzie wprowadzać swoje pojemniki, w pierwszej kolejności przy budynkach wielorodzinnych. Będą one posiadały specjalne chipy, które pozwolą weryfikować czy w danym miejscu nie ma więcej odpadów niż zadeklarowanych osób. To pozwoli na pewno aby nie tylko uczciwi mieszkańcy zasilali wpłatami budżet przeznaczony na ten cel ,ale również na to aby, ci, którzy uchylają się od opłat, także partycypowali w kosztach gospodarki odpadami, które nota bene wszyscy produkujemy w naszych domowych gospodarstwach. Na razie rozmowy napawają nadzieją - tłumaczy wójt Adrianna Mierzejewska.

Warto dodać, przy okazji poruszonego zagadnienia koszy na śmieci, że gmina wiejska Nowa Ruda nadal pozostaje nie tylko współwłaścicielem spółki NUK, ale również dalej będzie dzierżawić przydomowe kosze na śmieci od NUKu z których korzystamy.

We współpracy z NUKiem głównym problemem dla nas, jako współudziałowca tej spółki, był fakt, że NUK nie próbował nawet podejmować działań w kierunku obniżania kosztów, co w ostatecznym rozrachunku pozwoliłoby obniżyć lub choćby nie podwyższać opłat za odpady. NUK funkcjonuje jako firma, którą zmuszeni jesteśmy utrzymać i tyle. Nie poszukuje się ani dodatkowych środków, dochodów dla spółki ani nie stosuje się cięć czy oszczędności. Nie startują w naszej gminie w przetargach na odśnieżanie, gdzie mogą dodatkowo zarobić. Nie interesuje ich utrzymanie zieleni, koszenie na terenie naszej gminy bo w takich przetargach również nie startują - tłumaczy wójt Mierzejewska.

W mojej rozmowie z prezesem NUK Grzegorzem Kuzakiem wspominał, że propozycje zdobycia dodatkowych środków, o których wspomina pani wójt, są nie do zrealizowania przez NUK. Raz ze względu na rozległy obszar gminy wiejskiej Nowa Ruda w której poszczególne miejscowości okalają miasto, a dwa ze względu na braki sprzętowe. Prezes Kuzak wspominał, że sam odbiór śmieci nie jest łatwy w tym trudnym terenie, szczególnie zimą. Nie wszędzie da się dojechać. Mówił również, że najczęściej kwestią odśnieżania zajmują się małe prywatne firmy, rolnicy z traktorkiem, który po sezonie swoich prac mają czas i sprzęt odpowiednie do tych działań i NUK nie chce im wchodzić w drogę, zbierając ten dodatkowy kawałek chleba.

Wydaje mi się jednak, że w dzisiejszej sytuacji społeczno-ekonomicznej ten tok myślenia może doprowadzić do momentu, że spółkę NUK przestanie się opłacać utrzymywać i również miasto Nowa Ruda będzie zmuszone poszukać wsparcia w tej dziedzinie u konkurencji, jakiegoś "potentata" śmieciowego, które stać na niskie ceny, choćby po to by w pierwszej fazie wykończyć miejscowego konkurenta, a potem dyktować co się żywnie podoba. Ile rodzimych firm w Polsce po 1989 r. upadło właśnie w ten sposób? Ile obcych holdingów, koncernów, karteli czy potężnych kombinatów rozwalało już małe przedsiębiorstwa? Obserwujemy to niemal na co dzień. Choćby supermarkety versus małe sklepiki, rodzinne biznesy naprzeciw ogromnym finansowym "grubym rybom".

Prezes NUK wielokrotnie mówił, że działania, takie jak odśnieżanie, utrzymanie porządku na ulicach itp. nie opłacają się spółce. W przypadku odśnieżania z miastem ma umowę na ryczałt. Konkretne pieniądze wpadają do NUKu, niezależnie czy śnieg jest czy go nie ma. Takiej formy nie akceptowałam. To nie jest z korzyścią dla gminy tylko dla spółki. Obecnie, na próbę, na tej zasadzie ryczałtowej NUK obsługuje nam jedną z dróg we Włodowicach, którą przejęliśmy od Starostwa Powiatowego. Zobaczymy czy to nam się opłaca - wyjaśnia wójt Adrianna Mierzejewska.

Warto również dodać, co czeka mieszkańców gminy wiejskiej Nowa Ruda od 15 lutego, wraz z rozpoczęciem obsługi odbioru śmieci przez nową firmę Alba. Wspomniałem wyżej o chipowanych koszach na śmieci i weryfikacji ilości zadeklarowanych osób względem ilości wyrzucanych śmieci. Firma również będzie dokładniej sprawdzać czy należycie segregujemy śmieci. Jeżeli w naszym pojemniku na odpady zmieszane pojawią się surowce (papier, szkło czy plastik), to nie zabiorą tych śmieci a na koszu przykleją odpowiednią naklejkę.

Zmuszą niejako opornych do segregacji, a teraz łatwiej będą mogli karać mieszkańców za te uchybienia w segregacji odpadów. Harmonogram wywozu odpadów dostępny będzie najpóźniej do 14 lutego na stronie internetowej urzędu gminy oraz BIP. Worki z odpadami mieszkańcy wystawiają w tych samych miejscach, jak dotychczas. Nowe worki będą dostarczane przy odbiorze odpadów. Potrzebę otrzymania większej liczby worków należy zgłaszać w gminie. Można dzierżawić od Spółki Alba pojemniki na odpady zbierane selektywnie. Cena za wywóz odpadów nie ulega zmianie - jak czytamy w gminnym informatorze. Trzymamy za słowo! i czekamy na nową jakość. Oby tylko nie okazało się, że zamienił stryjek siekierkę na kijek, czego sobie i wszystkim mieszkańcom gminy wiejskiej Nowa Ruda NIE życzę.

PS. przepraszam za nadużywanie przymiotnika "wiejskiej" w odniesieniu do gminy Nowa Ruda. Czynię to świadomie tylko po to, żeby nie było wątpliwości, że temat dotyczy tej właśnie gminy a nie miasta Nowa Ruda. Tutaj bywa różnie w rozdzieleniu tych dwóch niezależnych samorządów i miejscowości - z doświadczenia wiem.