Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Legnica: Sześć palców księcia Henryka

Zygmunt Mułek
W pewnym opracowaniu historycznym padają słowa „wojska chrześcijańskie pod wodzą księcia Henryka Pobożnego uratowały chrześcijańską Europę i kulturę zachodnią przed ekspansją islamu”. Ile miast może poszczycić się taką historią? Legnica na pewno

Był 9 kwietnia 1241 r. Po spustoszeniu Małopolski Mongołowie podchodzą pod Legnicę.

Książę Henryk Pobożny zbiera ocalałe z pogromu wojska małopolskie oraz świeże i pełne sił śląskie i wielkopolskie. Podejmuje hordę niewiernych pod Legnicą. Ale oni używają nieznanych dla Europejczyków środków (dymy, smoki) i wygrywają.

Książę Henryk ginie w bitwie. Najeźdźcy ucinają mu głowę. Nadziewają na włócznię. Próbują w ten sposób zmusić do poddania się rycerstwo broniące zamku. Jednak nie mają machin oblężniczych i podejmują decyzję o odwrocie. Palą kilka wsi i jadą dalej, na Morawy i Węgry.

Księżna Jadwiga, matka zamordowanego księcia, rozpoznaje jego ciało po sześciu palcach u stóp. Do dziś nie wiadomo, czy to jedynie piękna tragiczna historia, czy legenda.

Są historycy, którzy powątpiewają nawet, czy bitwa w ogóle odbyła się pod Legnicą. A jeżeli przyjąć nawet, że do niej doszło, to chodzi raczej o starcie z niewielkim oddziałem mongolskim.

Nieważne jednak, czy bitwa wyglądała jak w powyższym opisie. Legnica ma swoją legendę, jak Kraków opowieść o Wandzie.

Na pewno historycznym skutkiem bitwy i śmierci Henryka Pobożnego było zarzucenie planów zjednoczenia Polski w XIII wieku.

Od Piastów do Habsburgów
Słowianie pojawili się w Legnicy pięćset lat wcześniej. Istniał tu już wtedy gród obronny. Pierwsze pisane wzmianki pojawiają się o mieście w roku 1149 w dokumencie Bolesława Kędzierzawego.

Gród rozwija się w tych czasach doskonale – leży bowiem na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych średniowiecznej Europy.

To także drugie, po Wrocławiu, najważniejsze miasto na Śląsku. Niecałe sto lat po bitwie z Mongołami żyje tutaj już 10 tys. mieszkańców. Było tu jednak bardzo niebezpiecznie. I w dzień, i w nocy grasowały bandy rabusiów. Co rusz wybuchały pożary, albo miasto dziesiątkowały epidemie.

W 1329 r. Bolesław III książę legnicko-brzeski uznaje zwierzchnictwo Korony Czeskiej. W tym wieku wzniesione zostają monumentalne kościoły św. Piotra i Najświętszej Marii Panny. A także murowany ratusz i mury obronne z 30 basztami.

Podczas wojny trzydziestoletniej (1618-1648) miasto zamienione zostaje w twierdzę.

Książęta i mieszczanie uciekają do Polski. Legnica biednieje, a na koniec wojny pustoszy ją wielka pożoga. Na dodatek w roku 1675 umiera książę Jerzy, ostatni Piast. Księstwo legnicko-brzesko przechodzi pod władzę dynastii Hasburgów.

Zobacz także:

NAJWIĘKSZE ATRAKCJE DOLNEGO ŚLĄSKA
PRZEWODNIK PO WROCŁAWIU
DOLNOŚLĄSKIE ZAMKI I PAŁACE

Lot nad Legnicą
W pierwszej połowie XVIII w powstaje w mieście wiele budowli: cztery kościoły, dwa klasztory, dwór biskupów wrocławskich, nowy ratusz, Akademia Rycerska.
W roku 1741 Legnica przechodzi pod panowanie pruskie i traci na znaczeniu. Władze administracyjne przenoszą się do Głogowa, zlikwidowany zostaje samorząd, fiskus dręczy mieszkańców.

Wojny napoleońskie powodują, że Legnica odżywa. Powracają do miasta Żydzi, po raz pierwszy od wygnania przed 350 laty. Rozbudowywane są drogi bite, powstaje połączenie kolejowe z Wrocławiem. Robotnicy wznoszą teatr. Ale w połowie wieku z dymem idzie spora część miasta i kościół Najświętszej Marii Panny.
Ale impet inwestycyjny trwa. Ulice oświetlają już lampy gazowe, zbudowane zostają: szpital, nowe mosty nad Kaczawą, położone są wodociągi, a na ulicach pojawiają się tramwaje.

Miasto wchodzi w XX w. Powstaje piękna dzielnica Kartuzy. Buduje się domy i koszary dla wojska. Nad miastem przeleciał zeppelin, co odnotowały kroniki. Wielkim wydarzeniem jest wystawa ogrodniczo-przemysłowa GUGALI.

Mała Moskwa
W lutym 1945 r. do miasta wchodzi Armia Czerwona. Podpalają zamek, kamieniczki w centrum i muzeum. Potem na prawie pół wieku zajmują najpiękniejszą część miasta. Ogradzają ją murem.

Powstaje ekskluzywne generalskie osiedle zwane, „kwadratem”. Legnica nosi miano Mała Moskwa, bo mieszkają tu tysiące Rosjan.

W miasto wymierzone są NATO-wskie rakiety z głowicami nuklearnymi – tutaj bowiem mieści się sztab Północnej Grupy Wojsk Radzieckich.

Niektórzy legniczanie widzą w tej sytuacji szansę na robienie dobrego interesu. Handlują z Rosjanami. Niektórzy dorabiają się fortun. Miasto dosłownie kipi od złota, którym płacą radzieccy żołnierze.

W tym samym czasie bezmyślni architekci pozwalają na wyburzenie przepięknej starówki. W zamian lansują ohydne bloki z wielkiej płyty. Powstaje mnóstwo zakładów pracy, z najważniejszym – Hutą Miedzi.

Kiedy zmienia się ustrój, pamiętające socjalizm firmy zaczynają upadać. Miasto opuszczają wojska radzieckie.

Rok 2007 to najazd filmowców. Ulica Roosevelta gra Berlin w dniach wojny. Potem zrujnowane zakłady mięsne wcielają się powojenną stolicę Niemiec. Na koniec Waldemar Krzystek nakręcił tu film o tragicznej miłości Rosjanki i Polaka. Tytuł – „Mała Moskwa”.

Zobacz także:

NAJWIĘKSZE ATRAKCJE DOLNEGO ŚLĄSKA
PRZEWODNIK PO WROCŁAWIU
DOLNOŚLĄSKIE ZAMKI I PAŁACE

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dolnoslaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto