Nowa Ruda: Niezaszczepieni pracownicy ZPASu czują się dyskryminowani

- Tak oto od 1 września, ma zacząć się segregacja pracowników w jednym z największych i najbardziej znanych noworudzkich zakładów pracy. Gdzie tutaj stosowanie RODO (dane dotyczące sytuacji zdrowotnej to dane wrażliwe i chronione), gdzie tutaj przepisy Kodeksu Pracy ??????? - zadaje pytanie pracownik, ukryty pod anonimowym kontem na portalu społecznościowym. - Jawna dyskryminacja a wręcz segregacja, tworzenie przymusu, naruszenie godności pracownika, stworzenie wrogiej atmosfery, zastraszanie, poniżanie, uwłaczanie, nakłanianie pod groźbą kar i obostrzeń. A pod tym wszystkim podpis i pieczątka Dyrektora zakładu - dodaje.

Choć wspomniane konto nie jest prawdziwe (autor ukrywa się pod pseudonimem Janek Kowalski), kierujemy w tej sprawie zapytanie do Zakładu Produkcji Automatyki Sieciowej S.A. (ZPAS S.A.) z siedzibą w Przygórzu (gmina Nowa Ruda). Firma ta stanowi grupę zakładów umiejscowionych oprócz Przygórza w dzielnicy Drogosław i Słupiec w Nowej Rudzie. W sumie pracuje tutaj ok 650 pracowników.

Jednocześnie rozmawiamy z pracownikami zakładu, którzy pragną pozostać anonimowi podobnie jak autor wpisu w Internecie który tak kończy swoją wypowiedź:

- Panie Dyrektorze i Panie Prezesie - WSTYD, że przepisy Kodeksu Pracy, a nawet godność i wolną wole pracowników macie w głębokim poważaniu.

Faktycznie, część osób czuje się dyskryminowana. Wprowadzono pewne ograniczenia, które może nie są jakoś szczególnie dziwne w dobie pandemii, która mimo wszystko jeszcze definitywnie się nie zakończyła, ale już pewne metody ich zastosowania budzą wątpliwość pracowników ZPASu. Pracownicy otrzymali informacje o tych zmianach w organizacji pracy. Zbierane były wcześniej informacje od poszczególnych pracowników kto jest lub nie jest zaszczepiony. Na tablicach w zakładach pojawiły się informacje o tych zmianach w odpowiednim zarządzeniu. Zachęca się tam do szczepień przeciw COVID-19 oferując 2 dni PŁATNEGO wolnego przy okazji pierwszej dawki szczepionki i kolejne 2 dni przy drugiej. To taki prezent od pracodawcy, który ma zachęcać do szczepień. Niestety słychać głosy niezadowolenia wśród niektórych pracowników już zaszczepionych, że oni nie dostaną w sumie 4 dni dodatkowego płatnego wolnego, bo już się wcześniej zaszczepili. Z drugiej strony pewne ograniczenia już funkcjonują: zakaz korzystania z szatni, łaźni czy zakładowej stołówki.

- Nie możemy się przebrać w szatni. Możemy na hali produkcyjnej ale jak kobieta ma się przebierać na hali? Brudni i spoceni wracamy do domu i tam dopiero możemy się umyć i przebrać - żalą się pracownicy.

Na wspomnianych tablicach wiszą również etapy luzowania obostrzeń, które mają być stopniowo wprowadzane. Uzależnione jest to od ilości osób zaszczepionych na danym dziale. Im więcej procent tym większe obostrzenia. Przy 80% ilości osób zaszczepionych w danym dziale ZPAS obiecał dofinansowanie do imprezy integracyjnej - po 200 zł na każdą osobę zaszczepioną.

Najbardziej kontrowersyjna jednak jest wywieszona imienna lista pracowników z podziałem na działy, gdzie zaznaczono ilość (procent) zaszczepionych na danym dziale. Po interwencji pracowników co do tego, że niektórzy nie życzą sobie aby publikować ich dane osobowe (imię i nazwisko) publicznie zaczęto dopiero wtedy zbierać ZGODY na przetwarzanie danych osobowych pracowników. Nie wszyscy podpisali te zgody a mimo to listy wiszą nadal (przynajmniej w momencie pisania tego artykułu).

Niezrozumiałe również jest kazanie niezaszczepionym pracownikom zakładanie maseczek w czasie pracy. Ewidentnie wówczas widać kto zaszczepiony a kto nie - pod warunkiem, że wszyscy niezaszczepieni uczciwie zastosują się do tego polecenia a wiemy, że nie wszyscy to zrobili. Po kilku godzinach pozwolono zdjąć maseczki - ktoś widocznie sprawę przemyślał.

Wiele osób, podobnie jak Janek Kowalski, pracujących w ZPASie boi się wypowiadać publicznie z imienia i nazwiska w tej sprawie. Niby zakład pracy namawia jedynie do szczepień, ale z drugiej strony wszyscy Ci niezadowoleni czują, jak sami mówią, naciski. Ludzie boją się utraty pracy, bo lokalny rynek, jeszcze z czasów pokopalnianych nie jest zbyt obfity w oferty pracy (chyba, że w Czechach), choć i tak jest znacznie lepiej niż kiedyś, kiedy to nawet 20% bezrobotnych stanowili mieszkańcy Nowej Rudy. Boją się szykan zarówno ze strony pracodawcy jak i poróżnienia z kolegami i koleżankami. MY i ONI! Zaszczepieni i niezaszczepieni. ZDROWI i TRĘDOWACI (tak nawet określają to co czują).

- Typowy mobbing, sprawa prawnie będzie wygrana, trzymam kciuki i powodzenia. Nie można się poddać ...... napisała Beata.
- Pięknie to polecenie służbowe kontrastuje z tzw. polityką firmy, propracowniczą, szanującą cudze poglądy etc, ładnie opisane na stronie internetowej firmy. Jak widać to puste slogany - napisał Bartłomiej. - Osobie, która się pod tym podpisała należałoby przypomnieć, że segreguje się odpady, a nie ludzi oraz pogratulować odwagi, bo na pewno znajdzie się ktoś pracujący na tym zakładzie, kto będzie chciał dochodzić swoich praw - dodał.

W dalszej wypowiedzi wspomniany Bartłomiej doradza aby: wystosować odpowiednie pisma do pracodawcy z prośbą o przemyślenie stanowiska. W przypadku braku reakcji sprawa dla PIP (red. Państwowa Inspekcja Pracy). Czy w powyższym zakładzie funkcjonują związki zawodowe? Czy powyższe polecenie służbowe zostało sprawdzone na zgodność z przepisami prawa? Na pierwszy rzut oka złamane zostały tutaj przepisy prawa (prawo pracy, ochrona danych osobowych etc), gdzie personalnie ktoś się pod tym podpisał.

Jak piszą i mówią pracownicy to związki kontaktowały się z PIP i zakład pracy może wprowadzić takie zasady wewnątrzzakładowe...ale czy na pewno?
Bartłomiej odpowiada: Idąc tym tokiem rozumowania to zakład pracy może robić co chce bez względu na powszechnie obowiązujące prawo? Może od razu pracodawca wyposaży niezaszczepionych w stosowne opaski na ramię albo do nich strzela bo to przecież przepisy wewnątrzzakładowe. Przepisy wewnątrzzakładowe nie mogą wykraczać poza normy powszechnie obowiązującego prawa, zakład pracy to nie jest państwo w państwie.

Niektórzy bronią zakładu pracy, choć również niekiedy anonimowo:

- Brawo dla odpowiedzialnej postawy firmy!!! Inne winny brać przykład. Segregacja Jasiu to jest jak Cię ktoś dyskryminuje z powodów ograniczeń intelektualnych, koloru skóry, czy pochodzenia. A to jest zwykle dbanie o higienę pracy a tym samym interes firmy - napisał Mieszkosław. - Tak jak pracodawca wymaga dress codu tak ma prawo wymagać higieny pracy w postaci szczepienia. Jak przyjdziesz w obsranych gaciach do roboty to też będziesz stękał o segregacji. Jak Ci nie pasuje i czujesz się wolnym człowiekiem to wypowiedz umowę o pracę i szukaj firm z inna wizja higieny pracy - dodaje, po tym jak autor pierwszego wpisu odesłał go do lektury Kodeksu Pracy.

Piotr: mamy wolny rynek, pracę można zmienić, jak się nie podoba. Albo się zaszczepić. Więc nie jest to żadna dyskryminacja. ZAWSZE MA PAN WYBOR.
Janek Kowalski: tak samo jak powinienem mieć wybór odnośnie szczepienia, popierasz dyskryminowanie z tego powodu ?
Piotr: popieram naukę, zawierzam osobom, które mają wiedzę w danym temacie większą niż ja i jako obywatel robię wszystko, żeby uniknąć kolejnych lockdownów, które mnie, jako pracownika, dotknęły bardzo mocno. Powtarzam: MASZ WYBÓR ODNOŚNIE SZCZEPIENIA. Jeśli nie odpowiada Ci wewnętrzne zarządzenie Twojego pracodawcy, wystarczy złożyć wypowiedzenie. Albo się dostosować do panującego w Twojej firmie regulaminu pracy. Ot tyle. Mam wśród znajomych mnóstwo osób, które nie chcą się szczepić. Niezmiennie się szanujemy i lubimy. Niczego w naszych relacjach to nie zmienia. Wiec nie mam żadnego problemu z Twoją niechęcią do poddania się szczepieniu przeciwko COVID. Ale nie siej fermentu i nie mów, że ktoś Cię dyskryminuje, skoro nikt Cię nie zmusza, żebyś chodził do pracy. Zwłaszcza, że z tego, co widzę pracodawca daje Ci możliwość pracy, pomimo Twoich antyszczepionkowych wynurzeń. Więc, jak widzę, jest bardzo elastyczny.
Janek Kowalski: o czym ty wogóle piszesz człowieku. Można też zawierzyć księdzu, ze istnieje BÓG lub można nie wierzyć i czy to jest powód aby pracodawca segregował pracowników? Czytałeś kodeks pracy? Chyba nie, bo nie zdajesz sobie sprawy ile miejsca w kodeksie zajmują paragrafy odnośnie dyskryminacji i nierównego traktowania pracowników, Jaki regulamin może dawać pracodawcy prawo łamania zapisów kodeksu pracy?

Mikołaj napisał krótko: Jak wam źle to zmieńcie pracę.
Na co odpisał Bartłomiej: przypominam że to nie pracodawca stanowi prawo w Polsce, więc nikt nie musi zmieniać pracy bo ktoś postanowił wykraczać znacznie poza zakres swoich kompetencji.
Grzegorz: Mi się podoba zakaz palenia na terenie całego zakładu.

Te i inne wypowiedzi pokazują różne opinie i kolejny podział, tym razem małej, przyzakładowej społeczności.

Otrzymaliśmy odpowiedź od pani Karoliny Lisieckiej (Head of PR and Marketing Department)
- Informujemy, że przedstawione przez Pana w załączniku maila zasady są fragmentem pisma, które otrzymali pracownicy ZPAS S.A. (całość pisma w załączniku). Są one zatem wyjęte z całego kontekstu informacji przekazanej naszym pracownikom. ZPAS S.A. od początku pandemii COVID-19 kładzie nacisk na ochronę zdrowia pracowników, wprowadzając zasady, które mają przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się wirusa, a tym samym utrzymanie ciągłości pracy zakładów. Pracownicy są wyposażani w wysokiej jakości materiały ochronne. Dodatkowo prowadzimy akcję informacyjno-edukacyjną. W ZPAS S.A. mamy powołany Sztab Kryzysowy, który regularnie monitoruje sytuację epidemiczną w kraju, regionie i w zakładach. Wszystkie decyzje są podejmowane na bazie zasad Kodeksu Pracy, ustaw państwowych obowiązujących na czas stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz rozporządzeń ZPAS. Ich celem jest uniknięcie kolejnej fali wirusa. Stosowane jest RODO, gdyż pracownicy dobrowolnie wyrazili zgodę na przetwarzanie określonych danych. Interpretacja wprowadzonych zasad w kierunku dyskryminacji lub segregacji pracowników jest niezgodna z intencją. Zasady mają chronić pracowników oraz pozwolić na zachowanie ciągłości pracy zakładów, a tym samym utrzymanie dla kilkuset pracowników i ich rodzin. Pracownicy są traktowani z szacunkiem oraz zgodnie z obowiązującym prawem, co nie wyklucza konieczności wdrażania rozwiązań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa dla całej organizacji.

Tutaj publikujemy załącznik

Opis sytuacji oraz wszystkie dokumenty przekazujemy do kancelarii prawnej, proszą o opinię w tej sprawie mecenasa Jacka Jankowskiego.
Czy pracodawca ma prawo różnicowania sytuacji pracowników zaszczepionych przeciwko COVID-19 oraz pracowników niezaszczepionych oraz w związku z tym wprowadzać w zakładzie pracy różnych sposób traktowania pracowników należących do obu grup?

Odpowiadając zatem na zadane pytanie, należy wyraźnie wskazać, iż na gruncie obowiązujących przepisów brak jest podstaw do różnicowania warunków pracy pracowników zaszczepionych oraz niezaszczepionych. Należy jednak pamiętać, iż z uwagi na sytuację społeczno-gospodarczą oraz zdrowotną wywołaną pandemią COVID-19, na pracodawcy również ciąży szereg obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jednocześnie wszelkie decyzje pracodawcy winny być analizowane indywidualnie oraz dostosowane do zmieniających się warunków oraz uwzględniać obowiązujące przepisy prawa.

Cały artykuł i pełna wypowiedź w tej sprawie pana mecenasa dostępna jest tutaj

A więc zachęcać do szczepień? TAK. Zmuszać? NIE. Szykanować? ABSOLUTNIE NIE!
Prezydent Andrzej Duda o przymusowych szczepieniach (od 3 minuty 23 sekundy)