Te choroby to wczesny znak cukrzycy. Masz jedną z nich? Zbadaj cukier, możesz jeszcze uniknąć zachorowania i powikłań

Cukrzyca typu 2 często rozwija się wraz z innymi chorobami. Przyjrzeli się temu naukowcy brytyjscy, którzy przeanalizowali trajektorię takich problemów zdrowotnych u osób z cukrzycą i bez niej na przestrzeni pięciu dekad.

Polecamy: Tania dieta dla cukrzyka. Zobacz budżetowy jadłospis i przepisy

Wyniki badania zaprezentowano na dorocznym zjeździe Europejskiego Towarzystwa Badań nad Cukrzycą EASD, który miał miejsce w dniach 2-6 października 2023 r. Sugerują one, że u niektórych osób możliwe może być rozpoznanie choroby na wczesnym etapie jej rozwoju.

Obserwacje, które opisano na łamach „Diabetes Therapy” z datą 14 października, pochodzą z analizy danych z brytyjskiego badania DARE (ang. Diabetes Alliance for Research in England, czyli sojusz na rzecz badań nad cukrzycą w Anglii). By je pozyskać, naukowcy przejrzeli historie kliniczne w sumie 1 932 pacjentów na 25 lat przed diagnozą o cukrzycy (rozpoznano ją u 1 196 osób) oraz tyle samo czasu po niej. Średni wiek wykrycia choroby wynosił 53 lata.

Przyczyną rozwoju cukrzycy jest kombinacja różnych czynników, która niestety wciąż nie została określona, jednak jej początek jest wyraźnie powiązany z chroniczną nadwagą i otyłością oraz siedzącym trybem życia.

Wcześniejsze badania sugerują też, że do manifestacji choroby mogą przyczyniać się zmienne środowiskowe, takie jak brak aktywności fizycznej i dostępu do zdrowych produktów. Jeśli natomiast chodzi o związek z wielochorobowością u pacjentów, w latach poprzedzających diagnozę u przyszłych diabetyków częściej występowały konkretne schorzenia.

Zobacz: Ruch leczy cukrzycę, ale trzeba wiedzieć, kiedy ćwiczyć

Choroby, które niejako „przepowiadały” rozwój cukrzycy, to pięć powszechnych problemów, a mianowicie:

1. nadciśnienie tętnicze,
2. infekcje układu oddechowego,
3. choroby sercowo-naczyniowe,
4. astma,
5. zakażenia oczu, nosa i gardła.

Przeczytaj: Wirusy sprzyjają cukrzycy. Zidentyfikowano, które

Autorzy badania zaobserwowali, że bezpośrednio przed zdiagnozowaniem cukrzycy:

• 1 na 3 pacjentów miał wysokie ciśnienie tętnicze i infekcyjną chorobę oddechową,
• ok. 1 na 5 osób chorowała na serce albo doznała infekcji oka, nosa lub gardła,
• 1 na 10 przyszłych diabetyków miał astmę.

Z drugiej strony wymienione choroby wykryto jedynie 1 na 20 osób bez diagnozy o cukrzycy t. 2. Nieco inaczej było jedynie w przypadku infekcji układu oddechowego, którą stwierdzono u 1 na 10 osób niebędących diabetykami.

A co się działo po wykryciu cukrzycy u pacjentów? W grupie tej liczba przypadków nadciśnienia, przewlekłej choroby nerek, retinopatii oraz infekcji osiągała szczytowe poziomy przez 15 kolejnych lat, zanim się zmniejszyła. Podobnie było z chorobami serca i astmą.

– Te wyniki to wskazówka do wcześniejszego diagnozowania cukrzycy i mamy nadzieję, że ta wyraźna kliniczna ścieżka może stać się narzędziem prognostycznym dla ludzi zagrożonych chorobą – powiedział główny autor pracy dr Adrian Heald z Uniwersytetu w Manchesterze.

Wpływ chorób na rozwój cukrzycy typu 2 wskazuje według badaczy, że przyczynkiem do niego może być podostry stan zapalny, spowodowany genetyką albo wywołanymi przez nie zmianami. Jest też inny wniosek: cukrzyca niekoniecznie jest nieunikniona.

Zobacz też: Jak nie dopuścić do rozwoju cukrzycy

– Zrozumienie długoterminowej historii cukrzycy typu 2 na lata przed diagnozą oznacza, że w przyszłości ludzie mogliby mieć czas na zmiany stylu życia, aby zapobiec pojawieniu się tej zmieniającej życie choroby – skomentował dr Heald.

Nadciśnienie już teraz traktuje się jako czynnik ryzyka cukrzycy, a to z powodu rosnącego występowania u osób z innymi czynnikami, takimi jak otyłość i palenie tytoniu. Astma i inne choroby zapalne również okazują się sprzyjać cukrzycy.

Jak wynika z obecnej wiedzy, choroby te zachowują się zespół (syndrom), bo w przypadku rozwoju jednej z nich prawdopodobieństwo rozpoznania kolejnych zwiększa się na różne sposoby, m.in. za sprawą reakcji immunologicznych, zapalnych, biochemicznych czy psychologicznych.

Na przykład osoby z przewlekłymi chorobami oddechowymi mogą mieć zaburzenia odporności i przewlekły stan zapalny, który prowadzi do rozwoju insulinooporności i cukrzycy typu 2. Może być on też skutkiem zmian metabolicznych powodowanych przez leki stosowane na te choroby.

Osoby z chorobami przewlekłymi żyją też w większym stresie i są bardziej podatne na rozwój depresji i nerwicy lękowej, co powiązano z niezdrowymi nawykami żywieniowymi i kiepską kontrolą masy ciała.

Chociaż badana grupa nie była pokaźna, praca pokazuje kierunek dalszych prac udziałem większej liczby uczestników, gdzie trzeba by także przyjrzeć się podgrupom pacjentów, bo cukrzyca ma różne postaci. Pomimo ograniczeń badania jego wyniki powinny sprawić, że zwrócimy baczniejszą uwagę na poziom glukozy w przypadku określonych schorzeń – a jest to podstawowy wskaźnik diagnostyczny cukrzycy oznaczany w prostym badaniu krwi.

Źródło: Which illnesses could be an early sign of diabetes? Medical News Today