To może być przełom w leczeniu ślepoty. Naukowcy wyhodowali komórki siatkówki oka. Ich degeneracja to najczęstszy powód utraty wzroku

Zwyrodnienie plamki żółtej oka (ang. age-related macular degeneration, AMD) to choroba polegająca na degeneracji części siatkówki oka o największym zagęszczeniu światłoczułych barwników. Rozwija się z wiekiem i jest główną przyczyną ślepoty na świecie. Szacuje się przy tym, że do 2050 roku jakąś formę tej choroby będzie mieć w Europie aż 77 mln ludzi.

Objawem AMD jest postępujące pogorszenie wzroku. Nie istnieją sposoby na wyleczenie choroby, jednak nadzieją dla pacjentów jest najnowsze osiągnięcie brytyjskich naukowców z Anglia Ruskin University. Badacze wyhodowali z pomocą nanotechnologii ważne komórki siatkówki oka, a mianowicie komórkach nabłonka barwnikowego (RPE). To właśnie one ulegają uszkodzeniu w przebiegu zwyrodnienia plamki żółtej.

Czytaj też: Leki stosowane w cukrzycy i miażdżycy mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej oka

Naukowcy wyjaśniają, że w społeczeństwach zachodnich przyczyną degeneracji plamki żółtej jest zwykle nieprawidłowa akumulacja złogów tłuszczowych w siatkówce (tzw. druzów). W krajach rozwijających się choroba ma podłoże w zaburzonym wzroście naczyń krwionośnych, który prowadzi do krwotoków. W obu przypadkach dochodzi do uszkodzenia tzw. błony Brucha, a w raz z nią – wspomnianych komórek RPE.

Jedną z potencjalnych metod leczenia AMD jest przeszczepianie do oka nowych komórek RPE siatkówki. Zespół wyhodował je na trójwymiarowym rusztowaniu stworzonym z nanowłókien, po czym udało się utrzymać w zdrowiu i sprawności w laboratorium przez 150 dni.

– To badanie po raz pierwszy wykazało, że sztuczne rusztowania z nanowłókien traktowane substancją przeciwzapalną, taką jak acetonid fluocinolonu, mogą poprawić wzrost, różnicowanie i funkcjonalność komórek nabłonka barwnikowego (RPE) – mówi prof. Barbara Pierscionek, główna autorka pracy opisanej na łamach „Materials & Design”. – W przeszłości naukowcy hodowali komórki na płaskiej powierzchni, która nie odpowiada naturalnym warunkom. Jednak komórki świetnie rosną w trójwymiarowym środowisku stworzonym przez sztuczne rusztowanie.

Teraz potrzebne są dalsze badania, zwłaszcza obejmujące metodę implantacji biomateriału do siatkówki oka. W tym celu kluczowe jest stworzenie odpowiednio cienkiej błony, która powinna mieć grubość ok. 5 mikrometrów.

– System ten posiada ogromny potencjał w działaniu jako zastępcza błona Brucha, zapewniając syntetyczne, nietoksyczne i biostabilne wsparcie do przeszczepu komórek nabłonka barwnikowego siatkówki. Zmiany patologiczne w tej błonie zostały zidentyfikowane jako przyczyna chorób oczu, takich jak AMD. Mówimy więc o przełomowym odkryciu, które potencjalnie mogłoby pomóc milionom ludzi na całym świecie – podkreśla specjalistka.

(PAP)

Źródło: Retinal pigment epithelial cells can be cultured on fluocinolone acetonide treated nanofibrous scaffold Materials & Design

Marek Matacz
mat/ agt/ arz